Bayonetta 3 – İnceleme

Bekledik, bekledik ve biraz daha bekledik… Elbette bu bekleyiş herkes için geçerli değildi ancak şayet bir Bayonetta hayranıysanız beklemek sözünün ve o bekleyişin sonundaki mükafatın manasını çok âlâ biliyorsunuz demektir. İkinci oyunun çıkışından tam 8 yıl sonra arz-ı endam eden Bayonetta 3 tüm bu beklentileri karşıladı mı? Yoksa direkt olarak çöpe mi atalım ne edelim bu oyunu? Karşılıklar, daha çok soru ve çokça drama ilerleyen sayfalarda seni bekliyor okuyucu.

Gözlüklerim form önümden çekil

Bayonetta alanında neredeyse yalnızca Devil May Cry’la (ki onun da yaratıcısı Hideki Kamiya zaten) başa baş olarak anılabilecek nev-i şahsına münhasır bir seri ve kimse birinci oyundan sonra ona sahip çıkmamışken Nintendo’nun kol kanat germesiyle devam edip bu günlere gelebildi. O yüzden “Ah bu oyun PS5’te niçin yok!” “vay efendim grafikler çöp” “bu nasıl frame rate oranı?!” diye ağlayanlar dönüp geçmişe baksınlar evvel ve Sony’nin Microsoft’un kapısından dönen Hideki Kamiya’nın nasıl Nintendo sayesinde bu seriyi devam ettirebildiğini bir hatırlasınlar ve mümkünse sussunlar. Ha ortada Microsoft kendisine bir talih verdi Scalebound ile lakin o oyunun iptali başka bir yazının konusu ve biz uzun yıllar beklenen oyunumuza dönelim şimdilik. Bayonetta 3 artık ölmeye yüz tutmuş bir cins olan karakter odaklı saf aksiyon oyunlarının şimdilik son ve en geniş çaplı temsilcisi. Sadece kullanabildiğimiz alet edevat sayılarına bile baksak bunu görebiliyoruz ki bu kullandığımız alet edevatla yapabildiğimiz çılgınlıklara da değineceğim birazdan.

Oyun New York’ta kıymetli ve havalı bir Cruise gemisinin o ana kadar görülmemiş düşmanlarca atağa uğramasıyla başlıyor ve doğal ki olay mahalinde olan çatlak Enzo, Bayonetta ve Rodin üzere tanıdık simaların konuya dahil olmasıyla devam ediyor. Hatta bundan önceki giriş sahnesinde de Viola isimli yeniyetme bir cadının Bayonetta’nın vefatına şahit olup çoklu cihanlar ortasında seyahat ederek bizim Bayonetta’yı uyarmaya çalışmasını izliyoruz. Yani bu sefer durum oldukça önemli ve düşman yalnızca bizimkini değil başka pek çok Bayonetta’yı da amaç alıyor. Hal bu türlü olunca da bizim Bayo durur mu o da kendi cadılık formülleriyle çoklu kozmosa dalıyor ve maceramız başlıyor.

Tabii bu bir Bayonetta oyunu olduğundan sürat bazen o denli yükseliyor, tempo o derece artıyor ki aksiyon sekanslarından başınız dönüp kendinizi halsiz hissedeceğiniz kadar olaya maruz kalıyorsunuz arka arda. Bazıları bu sekansların uzunluğundan şikâyet etmiş, kimisi de “bazı boss savaşları yalnızca göz boyamadan ibaret” demiş. Ben de bu tenkitlere karşılık “evet bir boss savaşını ritim oyununa dönüştürmek ya da gökdelen kadar yaratıkları bariz biçimde Godzilla sinemalarına gönderme yapacak biçimde tasarlanmış bir sahnede oynatmak göz boyamaksa varsın bunun ismi göz boyamak olsun” diyorum. Zira biliyorum ki bu usul oyun mekanikleri biraz eskide kalmış olsalar da oyunun havasına çok uygunlar ve yaratıcılıkta hudut tanımadıklarından varsın olsunlar. Esasen Bayonetta’nın kendisi de 2000’lerin ortalarından kalma nostaljik bir oyun hissi veriyor. Öteki her kısmı çokça çağdaşlaşmadan geçmişse de ben burada birinci Devil May Cry’ların tadını net biçimde alabiliyorsam bu esasen şuurlu yapılmış bir şeydir, demodelik değil. Bu stil oyunların geçmişini ve havasını solumayan güruhların bu türlü eften püften laflarla oyuna saldırmasına da ayrıyeten ayar oluyorum bunu da belirtmeden geçmeyeyim.

“Silah, daha çok silah” …

Bu çeşit oyunların olmazsa olmazı karakterin dövüş tarzını baştan aşağı değiştiren silahların varlığıdır ve Bayonetta 3 bu bahiste elini hiç korkak alıştırmamış. Viola’nın yalnızca katanası ve dartları varken Bayonetta’nın 3 değil 5 değil 8 değil tam 14 başka ayrı silahı mevcut. Yani bolluk o derece ki ben oyunu bitirdiğimde birtakım silahlara hiç bakamamış 4 adedini de şimdi açamamıştım. Haydi sırf makinenizde birinci iki oyunun kayıt evrakları varsa açabildiğiniz tabancaları geçtik diyelim tekrar de elde 12 farklı silah var. Bu silahların yanında bir de summonlarımız var Demon Slave mekaniği altında artık ve onları da savaşta çağırınca farklı farklı aksiyonların gerisi arkası kesilmiyor. Bu yaratıklar da bir acayip zati. Müzik söyleyerek kan yağdıran bir kurbağa, Kraken’in ta kendisi, ikiye bölünebilen bir yarasa, içinde mahkûm edilmiş bir ruh olan savaş treni (evet bildiğiniz lokomotif) ve bir SAAT KULESİ savaşta yanınıza çağırabildikleriniz ortasında.

Hatta bu bahsettiğim kuleyi çağırdığınızda yapabildikleri ortasında içinden çıkan metalik kollarla düşmanları tokatlamak, yaylım ateşi açmak ve (en havalısı) içine binebileceğiniz bir mecha çağırmak var. Siz neler oluyor burada diye ekrana bakarken, uçan şapkaların içine girip çıkıp düşmana vurabildiğiniz bir silah, iki elde iki dev kalkanı taşımalı yahut demin bahsettiğim trenin tekerleklerini testere üzere kullandığınız ve alevli yoyoya benzeri hareketleri olan bir silah da buyruğunuza amade oluyor. Bu Japonların beyni gerçekten yanmış dedim bu silahları tasarlarken, zira o denli bir kaynak, vakit ve yaratıcılık akıtılmış ki şuraya hani buradaki tek bir silahın moveset’i bir oyunu tek başına sürüklemeye kâfi resmen, yani 12 başka oyun buradan ekmek yermiş. Hepsini bizim müstakbel cadımıza vermek onu epey şımartmış olmalı. Hani Devil May Cry V ve Bayonetta 2’de de silah çeşitliliğimiz çok hoştu lakin burası farklı bir düzey sahiden. Muhtemelen de ileride hiçbir oyunun geçmeye cüret edemeyeceği bir düzey olmuş bu.

Elbette her silahın kullanımı her kişinin beğenisine nazaran şekillenecektir ama hepsiyle de oynarken başka bir his almak ve bu hissin tatminkâr olması aksiyonun tabanı bucağı olmadığını da anlatıyor bize. Çok silahı elbette adam dövelim diye koyduklarından üretimciler düşman çeşitliliği kısmında da kesenin ağzını sonuna kadar açmışlar.

Bu oyunla hayatımıza giren yeni düşmanların yanında cennet ve cehennem güçlerinden seçmece eski rakiplerimiz de olaya dahil oluyorlar ve tıpkı rakiplerle çok minimal sayılarda kapışmış olarak oyunu bitiriyorsunuz ki buna bosslar da dahil değil. Onların da kendi fazları, rage hücumları vesaire derken elimiz asla boş kalmıyor ve yaşanan aksiyonları anlatmaya sözler kifayetsiz kalacağından gökte bulutlarla köpük banyosu yaban bir summon’ın doruğunda milleti baloncukla avlamaya çalışmaktan, üzerimize gelen orduları silip süpürdüğümüz devasalıkta bir topyekûn savaşa kadar uzanan artık havsalanın epiklik derecesine dayanamadığı kısımlarla karşılaşıyoruz oyunda. Ki bu kısımlarda çalan müziklerin de tüyleri diken diken ettiren cinsten gümbür gümbür orkestral kesimler olduğunu da eklersek bu oyunu oynarken yaşadığım hissiyatı az çok açıklayabilirim sanırım. Aklım gitti gitti, yok bu türlü bir güzellik! Tüm bunların üzerine birebir anda iki silah ve 3 summon takabildiğinizi de eklersem yapabileceğiniz kombinasyonları varın siz düşünün.

Yani bu oyunun her şeyine laf edebilirsiniz lakin oynanışına yahut çeşitliliğine laf edemezsiniz gerçekten. Adamı çarparlar.

Cadılık işleri zorlu

Bu noktada birazcık (ama hakikaten de birazcık olan) oyunun eksilerinden bahsedeyim. Öncelikle Bayonetta’nın ezeli kankası Jeanne ile oynadığımız yanlamasına saklılık kısımları var ki epey vasatlar. Hem oyunun gaz düzeyini durduk yere düşürüyorlar hem de oynaması çok zevkli kısımlar değiller maalesef. Hani orada yapılmak isteneni anlamakla birlikte oyunun kalan kısımlarıyla o kadar alakasız ki “yine mi bu terane” demekten kendini alamıyor insan. Birebir şey başlarda Viola’nın denetimini ele aldığımda da hafifçe hissediliyordu lakin o da sonradan keyifli hale geldiği için çok da söylenmeyeceğim, sonuçta bu şovun yıldızı Bayonetta ve oynanış tartısının onun üstünde olması pek doğal. Jeanne kısımları de esasen 5-10 dakika sürdüğünden süratle gelip geçiyorlar en azından.

Bölümlerdeki sırları gizleri toplamaksa bu sefer bir tık daha değerli çünkü kısımlarda gizli 3 Umbral Tears of Blood’ı bulduğunuzda açılan küçük saklı kısımları de bitirmeyi başarırsanız hiç ummadığınız mükafatlar kazanabilirsiniz benden söylemesi. Canımı sıkan bir başka nokta oyunun konusunun çok Dr. Strange’e öykünmesi, hatta bu öykünme bir noktada burada da kaleydoskop tarzı görsellerin kullanılmasına kadar vardırılmış ki “yok artık Hideki dayı bu kadar apartılmaz!” dedim ben bile. Fakat en azından farklı cihanların Bayonetta’ları hayli hoş tasarlanmış da bu kısma çok da takılmıyorsunuz ayrıyeten epik ötesi final çarpışmasında da hoş kullanılmış bu çoklu cihan konusu.

Diğer Hollywood ve Japon sineması göndermeleri de tekrar biraz kör gözüne parmağım halinde kalmış ancak tüm bu atıfların toplamda oyuna bir kıymet ve bol cümbüş kattığını da yadsıyamam. Beşerler bir de finale çok takılmışlar ve oyunda Luca’nın kapladığı role. Bir yandan bu yorumları biraz haklı buluyorum sonuçta Luca birinci iki oyunda şapşal şapşal ortalarda dolaşan, Bayonetta’nın kuyruğundan ayrılmayan bir tipti hani ortada ne oldu da bu araştırmacı gazeteci kardeşimiz Bayo’nun hayatında böylesi değerli bir noktaya geldi orası biraz muallakta kalmış. Öteki yandan da genel olarak saçmalamaktan gocunmayan bir üretim oldu Bayonetta daima ve Luca’nın böylesi bir role evrilmesi ve yaşanan final de bana bir hoş geldi, ortada önemli bir davanın olduğunu ve oynadığım kıssanın hakikaten bir manası olduğunu da hissettirdi her ne kadar bu final biraz fazla romantik olsa da. Sonuçta daima gülüp eğlenecek değiliz ve eser ölçüde ciddiyetten de ziyan gelmemiş oyuna ki emeği geçenler yazıları akarken bu oyunun hangi gayeyle tasarlandığını da net formda anlıyorsunuz zati.

Çok da sürpriz bozmadan diyebilirim ki bu özel seriye yapılabilecek en hoş finallerden birini yapmayı seçmiş üretimciler ve yeni ufuklara yelken açmanın vakti geldiğini de oyuncuya geçirmişler. Tahminen de bazen bakış açımızı değiştirip hayatta daima istediğimiz şeylerin değil, bazen olması gerekenlerin de olması gerektiğini kabullenme sırası bizdedir ve bu bizi olgunlaştıracaktır üzere bir farkındalık yarattı oyun bende. Yalnızca bu bile Bayonetta 3’ün kalbimde edindiği özel yeri netleştiren, farkını ortaya koyan bir kıymet kendi adıma, herkes oynayıp kendi sonuçlarına varacaktır zati er ya da geç.

Ah Switch vah Switch!

Başlangıçta hatırlarsanız Nintendo’yu bu seriye sahip çıktığı için övmüştüm ki oyunun yaratıcısı Hideki Kamiya da zaten”Nintendo’ya ebediyen borçlu kalacağım” diyerek onlara olan minnetini lisana getirmişti. AMA! Yahu kardeşim şu Switch’e bir ayar çekin bee! Gerçekten bu kadar geniş, büyük ve tutkuyla hazırlanmış bir oyuna bu alet gerçekten dar gelmiş. Oynanış kısmında nadiren 60 fps gördüğüm oyun orta sahnelerde arttırılmış ve ayrıntılı görselliğini 30 fps kilitli olarak sağlayabiliyor. Kaplamalar çoğunlukla çamur üzere ve birtakım PS3 oyunlarının bundan daha yeterli göründüğünü de net olarak söyleyebilirim. Birinci iki oyunun Switch versiyonlarındaki istikrarlı düşman boyutlandırması bu oyunda çap çok büyüdüğü için terk edilerek vakit zaman ekranda Bayonetta’yı kaybettiğimiz görsel bir kaosa sürüklenmiş ve bilhassa elde oynarken maruz kaldığımız çözünürlük içler acısı.

Her ne kadar ekrana bağlı oynarken 810p üzere bir çözünürlüğümüz olsa da daima oynayan frame rate ve önümüzde kalan nesnelerin pak alpha mapler yerine dithering ile transparan yapılması da görsel kaliteyi düşürmüş maalesef. Yoksa oyunun sanat tasarımı gerçekten muazzam ve bakmalara doyulmuyor. Hele hele birtakım orta sahnelerde değme Hollywood sinemasında yahut öbür rastgele bir oyunda göremeyeceğiniz hoşlukta enstanteneler de var fakat bu miladını doldurmuş aygıta fazla gelmiş işte Bayonetta 3. Şayet bir gün Nintendo daha gelişmiş bir Switch çıkartır ve oyuna da buna nazaran bir ayar çekilirse işte o vakit tam manasıyla gerçek bir Bayonetta 3 deneyimi yaşayacağız demektir. Ancak elbette şu an elimizdeki de dayanılmaz bir oyun yalnızca teknik açıdan yer yer bizi üzüyor işte. Ne yapalım o kadar kusur cadı kızında da olur diyeceğiz şimdilik.

O hoş gözlerine son bir bakış

Peki sadede gelirsek ortaya çıkışından çok yıl sonra gelen bu devam oyunu beklentilerimi karşıladı mı? Katiyetle evet. Üstte bahsettiğim ufak tefek teknik kusurlar benim görmezden gelemeyeceğim şeyler değil ve çoğunluğun sevmediği finali de ben beğendim. Her Switch oyununda yazmak zorunda kaldığım “yani oyun hoş de pahalı” muhabbetinden bana açıkçası gına geldi çünkü seriyi seven adam için olmazsa olmaz bir alışveriş bu. Her silahı geliştireyim, tüm savaşlarım Pure Platinum olsun, en zorda bitireyim, tüm gizleri toplayayım dediğinizde aslında baştan bir 40 saati de var oyunun ve bu karakter tabanlı bir aksiyon için çok çok düzgün bir oynanış müddeti. Tatlı cadımız ve ekürilerinin tam formunda olduğu bu macera tipi sevenlerin net aklını başından alacaktır, sevmeyen zati oynamaz etmez. Lakin topukluların üstünde delicesine dans edip canavar kesen bu mecnun bayanın oyun tarihindeki o özel yerini de çok sağlam bir biçimde perçinlediği kesin bu son aksiyon fırtınasıyla.