Kafa Ayarı #68 – İnşaat Robotları ve Duvar Ören Robot Kol

Üç boyutlu yazıcıyla mesken yapılır mı? Robot duvar örer mi? Bunları sormayı geçtik artık, hepsi de yapılıyor. Lakin pekala ne kadar uygun? İnşaat robotları pek çok kişinin radarında, üzerine eklenen duvar ören robot kol teknolojisi ve elbette bu program Baş Ayarı olduğu için Türk beşerinin bahisle ilgili her türlü esprisi mevcut. Çayınızı kahvenizi aldıysanız, TurkNet sponsorluğunda yeni bir kısma daha güzel geldiniz!

İnternet altyapınızı çabucak sorgulamak için: https://bit.ly/altyapi-sorgulama

Üç boyutlu yazıcılardan plastik değil, metal hatta beton çıktı almak mümkün hale gelince gözler inşaat kesimine yöneldi. Boruları ve ucu çimento ya da benzeri inşaat gereci için hazırlanan üç boyutlu yazıcılar üretildi.

3D Bina yazıcısı kamyon ile alana getirilip modeline nazaran değişen müddetlerde, lakin kabaca bir mesaiden yani 8 saatten kısa müddette kuruluyor. Bilgisayarda programlanan binayı inşa etmeye başlıyor. Yer hazırlanıp, yazıcı kurulup program başlatıldıktan sonrası hayli standart.

3D İnşaat işinde bir firma örneği…

Avantajları kolay, emekçi maliyeti olağan inşaattaki üzere değil, bunun yerine makinenin amortismanı yani kaç inşaat dayanacağı, sahip olma maliyeti var. Bir de güç maliyetini, nakliyeyi unutmamak gerek, bu yazıcılar sarı kola ile çalışmıyor, elektrik yakıyor. Bozulan modülü, tıkanan borusu ve elbette bozmadan kullanmak için eğitimli çalışanı gerekiyor. Yani personel masraflı lakin makineler de ücretsiz değil.

İlgili firmalardan biri Cobod…

Öte yandan iş kazası ihtimallerinin çok daha düşük olduğu ve üretimin standart olduğunu görmek mümkün. Çok yüksek personellik kalitesinde iş çıkartan emekçilerin, firmaların ve bunun yaygın olduğu ülkelerin düzeyine çıkması hayli güç üzere görünüyor. Çünkü 3D baskıyla inşaatta taban paklığı, yalıtımı, ustalıkla öğrenilen pratik ayrıntılar yok.

Ancak işçiliğin düşük kalite olduğu, kontrolsüz, standartsız, kalitesizliğin çok yaygın olduğu bölgelerde bu teknikler avantajlı olabilir. Çünkü üst kalite ayrıntılara aslında erişemeyeceğiniz yerde, en azından taban standartları yakalamak bile büyük bir gelişme. Bu açıdan gelişmiş ülkelerden çok gelişmemiş ülkelerde inşaat kalitesini artırma konusunda daha çok potansiyel var diyebiliriz.

Elbette olay yalnızca kalite ve kalitesizlikten ibaret değil, emekçi de hudutlu bir kaynak, makine de. Acil durumlarda, insan kaynağının da azaldığı durumlarda, sarsıntı ve doğal afet üzere durumlarda da bu teknikler işe yarayacaktır.

Bir işin daha yaratıcı kısmı var, duvarlar düz olmak zorunda değil. Kavisli, dairesel ya da açılı duvarlar, çok katmanlı ya da boşluklu duvar çeşitleri ile akustik açıdan da maksada uygun bir inşaat yapmak mümkün. Ses yalıtımı ya da dağılımı, termal tasarım yahut daha az gereç kullanarak, daha sağlam gemotrik hallerde yapılar oluşturma seçenekleri var. Cobod diye bir firma rüzgar türbini tabanını 3D baskı ile yapıyor, makine üretiyor. Peri Group ve daha pek çok büyük inşaat şirketi, kendi içlerinde 3D inşaat kısımları oluşturdu bile.

Hatta Türkiye de bu bahiste çağı pek yakalamış durumda, İSTON daha evvel Türkiye’de 3D yazıcıyla konut inşa etti. Üç oda bir salon bir meskeni İstanbul’da Tuzla’da bir haftada yaptılar. Burada 15 gün olacak inşaatı iki yazıcıyla yarı müddete de düşürdüler. İTÜ’de bu duvarların ısı yalıtımı açısından ve sağlamlık açısından da kalite standartlarını karşıladığı doğrulanmış.

İSTON 3D YAZICI TEKNOLOJİSİ – İBB HABER – YouTube

Şimdi temel yeniliğie gelelim, robotların duvar örmesi! Son birkaç yılda gitgide hızlanan ve gelişen bir alan bu. Bir metrekare duvarı bir emekçi kaça, bir robot kaça örüyor? Ne süratte, ne kalitede? İş ekonomik bir yarış halini kimi yerlerde almaya başladı.

Hadrian X ismini Roma İmparatoru Hadrian’ın bugünün İngiltere’sinde yer alan Hadrian Duvarı’ndan alıyor. Hoşuma gitti, robotik inşaat konusunda gördüğüm en süratli dizaynlardan bir adedini yapmışlar.

3D CAD evrakına ne yazdıysanız onu inşa ediyor. Kendi iri tuğlaları var, bunları alıyor, içinde çeviriyor ve altına harcını sürüp yerine yerleştiriyor. Harcı şeffaf, yapıştırıcı üzere görünüyor. Klasik sıvaya alıştığımız için garip gelse de bu makine ile yapılan birinci binalar satıldı bile. Firma robotlarını satmıyor, size duvar örüyor. Yani balık tutuyor, balık tutmayı öğretmiyor diyebiliriz. Elbette herkes kendi robotlarını yapabilir, satanlardan satın alabilir. Lakin bir firmanın kendisinin bu robotları yapıp, sonra hem mesken inşa edip satması, hem de isteyene duvar örme hizmeti satması, bu hizmetin karlılığı konusunda dikkat cazip bir gelişme.

Sahada çok az personel var, çoklukla denetim ediyorlar. İş kazası oranı hayli düşük görünüyor, çünkü alanda dolaşan insan sayısı az, eh ihtimal de azalıyordur. Öte yandan firmanın kanallı tuğlaları standart tuğla değil. Her tıp tuğla döşeyebilen sistemlere nazaran bir eksi üzere duruyor, lakin tuğlaların hizalı kanala sahip olması da bir artı. Nasıl derseniz daha sonra tesisat ya da kablo geçeceği vakit, çok az yerden delik açmak, sabit çizgilerden döşemek ve bunları takip etmek daha mümkün. Evvel yap sonra kır, sonra tekrar sıva yerine baştan kanallı bir inşaat oluyor.

Diğer yanda SAM var yani yarı otomatik taş ustası. 500.000 USD’ye satılıyor, bir usta ile birlikte çalışıyor. Usta kalite denetime bakıyor, robot süratle duvar örüyor. Firma Construction Robotics. Aslında bu firma da Hadrian X’in birinci Hadrian tuğla örme robotunu örnek almıştı, pek çok firma bu firmaları örnek alarak kendi robot ustalarını yapıyor. Bu esnada yazılım şirketleri ve makine tahsili şirketleri de bu alanda geliştirme yapmanın peşinde.

Bizim emekçilerin yerini bunlar tutmaz diyenler için ise MULE üzere asistanlar var. Alanda ağır şeyleri kaldırmayı ve yerleştirmeyi hızlandırıp, insanların kullanacağı araçlar konusunda da geliştirmeler devam ediyor: https://www.construction-robotics.com/mule/

Disclaimer: Programın maksadı cümbüştür, personellik maliyeti hesapları ülkeden ülkeye değişmektedir. Kimileri yeni, kimileri güncellenen değişik robotlar örnek olarak kullanılmıştır.