Football Manager 2023 – İnceleme

Futbol ismine herkes için yılın en hoş vakti Güz-Kış geçişidir. Tam bu türlü Kasım ayı civarında her kadro taraftarı için umutlar tazedir ve her taraftarın başında futbola dair umutlu kanılar vardır. Kimisi şampiyonluk için işler güzel gitmese bile “toparlarız” diye bakar, küme düşmemek için gayret eden taraftarlar “bizden de berbatları var bu sene iyiyiz” diye kendilerini motive ederler. Kasım ayında herkes için tutunacak bir kol vardır. İşte futbolun bu kadar ağır hissedildiği periyotlarda menajerlik oyunları da umutları hayata geçirmek için ya da en azından test etmek için mükemmel bir yoldur.

2023’e pek bir şey kalmadı. Football Manager 2023 ise yeni yıl öncesi tekrar hayallerimizi şekillendiriyor. Hele ki bu sene hayatımızda birinci kere kışın düzenlenen bir Dünya Kupası’na tanıklık edeceğimiz için futbol atmosferi oldukça ağır hissediliyor. Geçtiğimiz bir sene boyunca Football Manager 2022’ye yaklaşık 1500 saat harcamışım, bu yıl bu saat ne olur şimdiden kestiremiyorum fakat FM 23 ile çıktığım birinci seyahat beni sahiden memnun etti. Artık taktik tahtasının başına geçelim de bakalım FM 23 bizlere neler sunuyor?

Die Meister, Die Besten Les Grandes Equipes, THE CHAMPIONS!

Ben futbol oyunlarını oynamaya başladığımdan bu yana ortada çok önemli bir lisans tartışması var. Pro Evolution Soccer/Wining Eleven çok uzun bir müddet boyunca tüm lisanslara sahip olmadan şahane işler yaptı, FIFA’nın da uzunca bir mühlet en büyük kozu lisanslardı. Football Manager/Championship Manager ise apayrı bir mevzu. CM vakitlerinde görsel hiçbir şey olmadığı için ekip isimlerini yazmakta bir lisans sorunu çıkmıyordu. Lakin artık grup isimleri bile lisansa doğal mesela FM 22’nin Zebre’si Juventus bu sene geri döndü ancak Napoli yerine Parthenope ismi kullanılıyor. Bu türlü birkaç isim değişikliği daha var lakin yamalar yardımıyla düzelmeyecek şeyler değil, zati gözünüz de alışıyor. Natürel lisans işinin asıl bombası AVRUPA KUPALARI!

Şampiyonlar Ligi, UEFA Avrupa Ligi ve UEFA Konferans Ligi tam otantik olarak Football Manager 2023’ün içerisinde yer alıyor. Bu otantikliğin hakkını da FM içerisinde olabildiğince fazla vermişler. Daha birinci tiplerin kura çekimlerinden itibaren Şampiyonlar Ligi müziği çalmaya başlayınca farklı bir havaya giriyorsunuz. Maç öncesi seremonileri, maç sonu merasimleri derken Avrupa Kupaları tecrübesi FM’nin atmosferik manada elbet en hoş yeniliği olmuş. Esasen benim üzere büyük maçlarda kadro elbise giyme ruhunu içinizde barındırıyorsanız artık maç sonu basın toplantısında kravatınızı da düzeltmeniz gerekebilir. Tekrar de senede azamî 13 tane Şampiyonlar Ligi (ön elemeler hariç) maçına çıkabileceğiniz için her maç öncesi müziğin çalması “skip” tuşunun bir müddet sonra devreye girmesine neden olabilir.

Taraftar Plan Değil Pilav İstiyor

FM yahut CM fark etmeksizin 90’lı yılların sonundan bu yana yani elim kalem tutmaya başladığından beri menajerlik oyunu oynarken kesinlikle kağıt kalem başucumda durur. Bu not alma işini bilhassa takım planlaması için yaparım. Başımda birkaç tane taktik her vakit hazır olur bunları evvel kağıda çizerim sonra eldeki gereç de dahil olmak üzere potansiyel transferlerle bir takım çıkarırım. İşte FM 23’ün bana nazaran en büyük yeniliği bu takım planlayıcı olmuş. Aslına bakarsanız eski oyunlarda da buna emsal bir “kadro derinliği” özelliği vardı lakin bu sefer eliniz daha da rahat hale gelmiş.

Kadronuzu üç yıllık bir plana oturtmak bile mümkün. Örneğin altyapıdaki yıldız adayınız birinci sene durumunda 5. alternatifken ikinci sene 3. alternatif ve üçüncü sene birinci tercihiniz olabilir. Bunu da planlamada ayarlayıp o mevki için transfer yapacaksanız bile daha düşük bütçeli rotasyon oyuncularına yönelmeyi başınıza koyabiliyorsunuz. Alışılmış futbol içerisinde sonsuz değişken olduğu için her an bir oyuncunuza PSG’den teklif gelip bir anda kendinizi transfer periyodunun son günü plan değil pilav arayışında bulabilirsiniz. Yani Dimyat’a Pirince giderken konuttaki bulgurdan olmamak ismine bütün planlarınızı bu ekrana bağlamayın derim. Tekrar de bu sene mesleğimde hiç kağıt kalem kullanmadığım için Takım Planlayıcı benim adıma büyük bir tasarruf sağlayıcısı oldu.

“Hüseyin Abi Senin Çocuk Sorun Çıkarıyor Bi El Atar Mısın?”

Oyuncu menajerleri futbolun son yıllardaki en büyük sıkıntılarından birisi. Birden fazla ekibin transfer siyasetini bu menajerler yönetiyor ve sonrasında büyük borçlar, gereksiz harcamalar ortaya çıkıyor. FM’de hayli bir müddettir oyuncu menajerlerini etkin kullanmaya dikkat ediyor. Bu yıl ise birinci kez menajerleri kendi lehimize kullanma talihimiz var. Mesela bir oyuncuyla mukavele yenilemeden evvel artık direkt oyuncuyla görüşmüyoruz. Evvel menajerine sorup “sizin oğlanla uzun vadeli düşüneceğiz ne ister?” diye sorabiliyoruz. Gelen teklif yüksek gelirse “Hüseyin abi yeme bizi senin oğlan o kadar etmez” diyip teklifini düşürmesini sağlayabiliyoruz. Tek avantaj bu da değil.

Bir oyuncu bir şeyden mutsuz olduğu vakit mesela aldığı müddet artık kadro kaptanlarından evvel menajerine gidip, “Hüseyin abi senin oğlanla bi konuşsana sorun çıkarmaya başladı.” diyip işi anlayacağı lisandan konuşacak birine havale edebiliyoruz. Tekrar eski oyunda olduğu üzere transfer teklifi yapmadan evvel oyuncu menajerleriyle konuşup hem grubunun hem oyuncunun neler talep edeceğini öğrenmek de dış transfer konusunda elimizi hayli rahatlatan olaylardan birisi. Football Manager 2023’te de tıpkı gerçek hayatta olduğu üzere menajerlerin elinde oyuncak olmak mümkün. O yüzden siz siz olun bir menajerle aranız çok uygun olsa bile anlamsız taleplerine asla boyun eğmeyin, en berbat oyuncuyla aranızı uygun yapıp o menajeri kovmasını isteyin ki ipler daima sizin elinizde kalsın.

Söylesene Bize Hoca Kadro Neden Oynamıyor?

Teknik yöneticilik özünde bir iş ve her işte olduğu üzere patronlarınızı şad etmeniz en değerli konu. Lakin kelam konusu futbol kadroları olunca işverenin kim olduğu oldukça tartışmalı bir husus. Bir ekibin sahibi taraftar mıdır? Yoksa yöneticiler/sahipler mi? Bu vakte kadar en temel maksadımız idarenin gönlünü güzel tutmak olmuştu. FM 23 ile birlikte bu durum yavaş yavaş değişiyor. Artık oyunda çok daha dinamik bir taraftar kitlesi var. O denli ki bu taraftarların statta hangi bölgede yer aldığından tutun sizden idareden bağımsız beklentilerine kadar çok sayıda değişken var.

Mesela Borussia Dortmund’un meşhur kale gerisi Südtribüne üzere ateşli bir taraftar kümesinin hangi kale ardında olduğunu bile öğrenebiliyorsunuz. Atak oyunu beklentisi ve kültürü olan bir gruba gelip her maçı 1-0 kazanıp şampiyon olsanız bile taraftarlar ortasında “abi bu grup bu türlü oynamaz!” söylentileri dolaşıyor ve başarısızlık krediniz kazandığınız halde azalıyor. Natürel daima kazandığınız taktirde taraftar da bir noktadan sonra sizin kellenizi alamaz ancak aranızı düzgün tutmakta yarar var. Ayrıyeten basın toplantılarındaki “taraftar bugün harikaydı” telaffuzları de bu yenilik sayesinde ekstra mana kazanmış. Pandemi devrinde de gördüğümüz üzere taraftarsız futbolun pek tadı tuzu yok. O yüzden her periyot taraftarın gönlünü beğenilen tutmakta yarar var.

Sezon Özeti

Transferler dahil yapacağınız her iş, alacağınız her karar düzgün makûs karnenize yazılıyor. Dönem sonunda da karnenizi güncellenmiş halde görebiliyorsunuz. FM 22’de de olan bu dönem sonu bakış özelliği daha dinamik bir hal almış ve daha fazla ayrıntısı ön plana çıkartıyor. Oyuna pek bir ekstra katmasa da yorucu bir dönemin akabinde geriye dönüp neler yaşadığınıza bakmak her vakit keyif verici bir aktivitedir. Esasen bu yıl transferler ve oyuncu gözlemleme konusu biraz değişmiş.

Transfer olarak bahsettiğim menajer aktivitesinin yükselmesi dışında çok elzem bir geliştirme yok. Lakin gözlemci raporları artık çabucak şak diye önünüze gelmiyor. Ortadan biraz mühlet geçince elinize geçiyor. Yani transfer devrinin son günü bir sefer boşluğa basıp oyuncuyu öğrenirim diye düşünmeyin. Kısa listelerinizi dolu tutun, mümkün olduğunca geniş bir oyuncu havuzunuz olsun. Takım planlayıcı ile gözlemciliğin birbiriyle paralel çalışması da olağanüstü bir ayrıntı. Yani takım planlayıcısına nazaran seçtiğiniz taktik, uyguladığınız formasyona uygun oyuncuları talimat verip gözlemcileri diyar diyar gezdirebilirsiniz. Güney Amerika’da toplu taşımaya yakın 2+1 bir tane konut almakta yarar var.

Football Manager 2023 genele bakacak olursak bir evvelki oyundan çok da ileri gitmemiş. Yeniden de gözle görülür gelişmelere tanıklık etmek hoş. Bu gelişmelerden en çarpıcı ise nihayet kalecilerin kurtarış animasyonları biraz daha olağan gözüküyor. Bilhassa karşı karşıya yahut ayaklarıyla kurtarış yaparlarken bunu net bir formda gözlemleyebiliyorsunuz. 3D motorunda yavaş yavaş da olsa bir gelişme mevcut. Yapay zeka, sizin taktiğinizin açıklarını geçtiğimiz sürümlere nazaran daha âlâ suiistimal ediyor ve maç içinde daima sizi zorlayıcı kararlar almaya sevk ediyor. 5 değişiklik hakkının olduğunu da düşününce bu da taktiksel keyif manasına geliyor. En nihayetinde Football Manager 2023, bir FM bağımlısını hiç üzmeyecek ve yeniden sonsuz keyifli saati beraberinde getirecek. O yüzden aslında tıbbın müdavimiyseniz gönül rahatlığıyla kütüphanenize ekleyebilirsiniz. Son bir not oyun birinci günden itibaren Game Pass üzerinden yer alıyor.